Η Δημοκρατία της
Πολωνίας (Rzeczpospolita Polska) βρίσκεται στην κεντρική
Ευρώπη
και συνορεύει με τη
Γερμανία,
την
Τσεχία,
τη
Σλοβακία,
την
Ουκρανία,
τη
Λευκορωσία,
τη
Λιθουανία
και τη
Ρωσία
(συγκεκριμένα με την περιοχή Καλίνινγκραντ, η οποία ανήκει στη Ρωσία).
Έχει έκταση 312.685 τ.χλμ. και πληθυσμό 3Η Πολωνία είναι πεδινή
χώρα,
αυτό εξάλλου σημαίνει και το όνομά της στα σλάβικα.8,62 εκατομμύρια.
Το κλίμα είναι ήπιο ηπειρωτικό εξαιτίας των
δυτικών ωκεάνιων ανέμων που επικρατούν.
Πρωτεύουσα της Πολωνίας είναι η
Βαρσοβία,
ενώ άλλες μεγάλες πόλεις είναι η
Κρακοβία,
το
Βρότσλαβ,
το Πόζναν, τo Γκντανσκ και το Λοτζ.
Επίσημη γλώσσα
του κράτους είναι η
πολωνική
και επικρατέστερη
θρησκεία
ο ρωμαιοκαθολικισμός, νόμισμα το ζλότι.
Η Πολωνία έγινε μέλος της
Ευρωπαϊκής Ένωσης
την
1η Μαΐου
2004
ενώ επιπλέον, είναι μέλος του NATO (1999), του
ΟΗΕ,
του
ΟΟΣΑ
(Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης)(1996) και του
ΔΟΕ
(Διεθνής Οργανισμός Εμπορίου)(1995).
Πρόκειται για μια χώρα η οποία με την πάροδο των
χρόνων παρουσίαζει σταθερή πλήν όμως αξιόλογη ανέλιξη.
Στο χώρο, περίπου, της σημερινής Πολωνίας
σημειώνονταν από τα πρώτα μεταχριστιανικά χρόνια εισβολές διάφορων λαών.
Από τα τέλη του 5ου αι. και τις αρχές του 6ου σλαβικά κυρίως φύλα
εγκαταστάθηκαν στα βαθύπεδα του Βιστούλα και του Όντερ και δημιούργησαν
τις πρώτες οργανωμένες κοινωνίες. Από τον 9ο αι. σχηματίστηκε μια μορφή
κράτους, που οριστικοποιήθηκε όμως μόνο στις τελευταίες δεκαετίες του
10ου αι., υπό την ηγεμονία του
Μιέσκο Α’,
που έγινε ιδρυτής της δυναστείας των Πιάστ. Στα τέλη του 18ου αι. άρχισε
ο διαμελισμός της Πολωνίας, που βρισκόταν κάτω από ρωσική επιρροή. Το
1772,
με τη
συνθήκη της
Πετρούπολης, μεγάλα τμήματά της
διαμοιράστηκαν μεταξύ της Αυστρίας, της Πρωσίας και της Ρωσίας. Η
απόφαση προκάλεσε την αφύπνιση της εθνικής συνείδησης των Πολωνών και
την ψήφιση δημοκρατικού συντάγματος. Με τη
Συνθήκη των
Βερσαλλιών (1919)
τα πολωνικά σύνορα αποκαταστάθηκαν σε εκείνα του διαμελισμού του
1772
και η Πολωνία έγινε πάλι ανεξάρτητο κράτος. Αλλά οι κομματικές διενέξεις
στο εσωτερικό, η δικτατορική διακυβέρνηση και οι συνεχείς απειλές από το
εξωτερικό, και ιδιαίτερα από τη
Xιτλερική Γερμανία
και τη
Σοβιετική Ένωση,
δεν επέτρεψαν την ανάπτυξη του νέου κράτους, που έγινε εύκολη λεία στην
ταυτόχρονη σχεδόν επίθεση Γερμανών και Σοβιετικών το 1939. Ύστερα από
σκληρή γερμανική κατοχή, στη διάρκεια της οποίας σημειώθηκε η εξέγερση
της Βαρσοβίας (1944), που καταπνίγηκε στο αίμα, η Πολωνία βγήκε από το
β’ παγκόσμιο πόλεμο με ελαττωμένο το έδαφός της. Για δύο χρόνια η
Πολωνία κυβερνήθηκε από την Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης και στη
συνέχεια από κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας. Με τις εκλογές του
1947
ανέβηκε στην εξουσία το Ενωμένο Εργατικό Κόμμα. Η Πολωνία περιήλθε υπό
τον έλεγχο της τότε
Σοβιετικής Ένωσης
και υποχρεώθηκε να ακολουθεί τη γραμμή της
Μόσχας.
Από τα μέσα του
1979
εκδηλώθηκε γενική αναταραχή στη χώρα, στην οποία πρωτοστατούσαν οι
εργάτες του συνδικάτου «Αλληλεγγύη» με επικεφαλής το
Λεχ Βαλέσα.
Το
1981
με επέμβαση της τότε Σοβιετικής Ένωσης απομακρύνθηκε από την ηγεσία του
κομουνιστικού κόμματος ο μετριοπαθής Στ. Κάνια και τη θέση του κατέλαβε
ο στρατηγός και
πρωθυπουργός
Β. Γιαρουζέλσκι, ο οποίος έθεσε εκτός νόμου την «Αλληλεγγύη» και επέβαλε
στρατιωτικό νόμο, προσπαθώντας να επαναφέρει τη χώρα στην ομαλότητα. Το
1989
η κυριαρχούμενη από τους κομουνιστές κυβέρνηση της Πολωνίας ήρθε σε
συμφωνία με τις δυνάμεις της αντιπολίτευσης, γεγονός που έγινε αιτία να
επέλθουν μεγάλες αλλαγές στο πολιτικό και οικονομικό σύστημα της χώρας,
ενώ σε σύντομο χρονικό διάστημα πραγματοποιήθηκαν ελεύθερες εκλογές.
Τον Αύγουστο του
1989
ο Τ. Μαζοβιέτσκι έγινε ο πρώτος μη κομουνιστής πρωθυπουργός της Πολωνίας
μετά το
1950
και ο πρώτος στην Ανατολική
Ευρώπη.Τον
Απρίλιο του 1994 η χώρα υπέβαλε αίτηση για ένταξή της στην ΕΕ η οποία
εγκρίθηκε και δέκα χρόνια αργότερα, τον Απρίλιο του 2003, υπογράφτηκε η
συμφωνία ένταξης. Το 2004 έγινε η επίσημη ένταξη της χώρας στην
Ευρωπαϊκή Ένωση.Το
καθεστώς της Πολωνίας είναι
Προεδρευόμενη
Κοινοβουλευτική Δημοκρατία. Αρχηγός του
κράτους είναι ο
πρόεδρος της
Δημοκρατίας. Την
εκτελεστική εξουσία
ασκεί η
κυβέρνηση
και τη
νομοθετική
η Δίαιτα, που αποτελείται από 460 μέλη, και η Γερουσία με 100 μέλη, τα
οποία εκλέγονται με καθολική ψηφοφορία για τέσσερα χρόνια. |